“Επαναστατική” κοινωνική επιχειρηματικότητα
Η ελληνική ιδέα «Politeia 2.0 – Democracy re-born» προκρίθηκε στον τελικό του διεθνούς διαγωνισμού Koινωνικής Καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Έχουμε συνηθίσει κάθε άρθρο που αναφέρεται σε θέματα επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα να το εξετάζουμε επιφυλακτικά λόγω της δυσχερής οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης της χώρας μας και τις δυσοίωνες προβλέψεις για το άμεσο μέλλον.
Γι'αυτό το λόγο αξίζει να αναφερθούμε σε περιπτώσεις όπου οι συνθήκες δημιουργούν ευκαιρίες που κάνουν την διαφορά. Πιο συγκεκριμένα, κατά καιρούς τόσο σε τοπικό αλλά κυρίως σε υπερτοπικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο διοργανώνονται διαγωνισμοί με διάφορους θεματικούς άξονες για την τόνωση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και κυρίως τη στήριξη της έναρξης αυτής.
Όπως πρόσφατα είχε δημοσιεύσει το epixeiro.gr, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων διοργάνωσε για πρώτη φορά Διαγωνισμό Κοινωνικής Καινοτομίας. Ο διαγωνισμός είχε ως στόχο την προώθηση της δημιουργίας καινοτόμων ιδεών και την επιβράβευση αυτών που υπόσχονται σημαντικές κοινωνικές παροχές ή που επιδυκνείουν βέλτιστες πρακτικές με απτά, κλιμακούμενα αποτελέσματα. Στόχος του ήταν η δημιουργία της κοινωνικής αξίας παράλληλα με την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού. Μία από τις ομάδες που ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ήταν το ελληνικό cluster (ανοιχτός συνεργατικός σχηματισμός) των γνωστών κοινωνικών project Imagine the City και ΙDEA|TOPOS, με μία πρόταση με τίτλο «Politeia 2.0 – Democracy re-born». Μέσα σε λίγες μόλις μέρες από την υποβολή της, η πρόταση αξιολογήθηκε και διακρίθηκε στις 16 φιναλίστ πανευρωπαϊκά, και πρόκειται να παρουσιαστεί σε πιο ανεπτυγμένη μορφή στο Λουξεμβρούργο μπροστά σε επενδυτές και κοινό στις 29 Νοεμβρίου.
Η διεπιστημονική ομάδα νέων Ελλήνων μέσα από τις εμπειρίες της τα τελευταία 4 χρόνια σε ποικίλες δράσεις και πρωτοβουλίες σχετικές με την αστική αναγέννηση, το marketing και branding τόπου και ανοιχτές διαδικασίες συμμετοχής πολιτών, διαμόρφωσε ένα «απόσταγμα» επιχειρηματικής κοινωνικής καινοτομίας με σκοπό που ξεπερνάει τους περιορισμούς αλλά και τα όρια της Ελλάδας. Έχοντας αφουγκραστεί τις δυνατότητες και τις δυναμικές της ταυτότητας του τόπου, τα ουσιαστικά συγκρητικά πλεονεκτήματα και το ανθρώπινο δυναμικό του, τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, η πρόταση της ομάδας τόλμησε να οραματιστεί την Πολιτεία 2ης γενιάς και συγκρότησε συγκεκριμένες προτάσεις για άμεσες κοινωνικές δράσεις οι οποίες στοχεύουν στην αναδημιουργία της δημοκρατίας στη χώρα μας και την ανάδειξη των οφελών της σε διεθνές επίπεδο. Διαδραστικοί σταθμοί ενημέρωσης πολιτών, εφαρμογές συμμετοχικού σχεδιασμού και διαβούλευσης, βιωματικές εκδηλώσεις και πολιτιστικοί θεσμοί που αποσκοπούν στην επανασύνδεση της πολιτικής με τη φιλοσοφία και τις ανθρωπιστικές αξίες, είναι κάποια από τα συστατικά της πρότασης Politeia 2.0, με σκοπό να αντιμετωπιστεί 'το πρωταρχικό έλλειμα της Ελλάδας και της Ευρώπης: το έλλειμα δημοκρατίας' όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι εμπνευστές του project. Η τεκμηρίωση της πρότασης αναδυκνύει ελλείψεις και περιορισμούς που καθορίζουν τις κοινωνικές διεργασίες στην Ελλάδα και τείνουν να εγκλωβίζουν την πληροφόρηση, τη γνώση, την δημιουργικότητα, την καινοτομία, τη συμμετοχή και τη συλλογικότητα σε καθοριστικούς τομείς αλλά και αυτονόητες πολύτιμες δυναμικές που μένουν αναξιοποίητες ή που περιορίζονται στερώντας τα οφέλη τους στην ελληνική κοινωνία και το διεθνές γίγνεσθαι.
Τελικά διαφαίνεται ως αυτονόητο το πώς ένας συνεργατικός σχηματισμός κοινωνικής καινοτομίας στην Ελλάδα που εμπνέεται από τον ελληνικό πολιτισμό, που είναι φιλοσοφιμένος και ανοιχτός προς την κοινωνία και εστιάζει σε κοινωνικές διαδικασίες και αποτελέσματα και όχι μικροπολιτικές και ανασφάλειες, μπορεί να προσεγγίσει την Πολιτεία 2ης γενιάς αλλά και τη διαρκή εξέλιξη της. Με την πάροδο του χρόνου και τις εξελίξεις σε όλους τους τομείς (κοινωνικό, πολιτιστικό, επιχειρηματικό, εργασιακό, οικονομικό) διαφαίνεται όλο και εντονότερα η ανάγκη για ανοιχτές διαδικασίες συμμετοχικού σχεδιασμού και λήψης αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα.
Με τη συγκεκριμένη πρόταση, η ομάδα έχει ως βασικό της στόχο να αναδείξει πως η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα αλλά και την ευθύνη να θέσει τον ανεκτίμητο διανοητικό της πλούτο - της φιλοσοφίας, της πολιτικής, της δημοκρατίας, του πολιτισμού της - στην υπηρεσία των πολιτών της, της Ευρώπης αλλά και ολόκληρης της ανθρωπότητας, μετατρέποντας την παγκόσμια κρίση αξιών σε ευκαιρία για ενδοσκόπιση, αναθεώρηση θεσμών, εισαγωγή, ζύμωση και εξαγωγή νέων καλών πρακτικών διακυβέρνησης και κοινωνικής πολιτικής. Δίνεται η δυνατότητα στην Ελλάδα να ρευστοποιήσει το συμβολικό της κεφάλαιο ως σύγχρονο τουριστικό-επιστημονικό-τεχνολογικό κέντρο Δημοκρατίας και Πολιτικής Επιστήμης από την στιγμή που θα τον εκφράσει με συνέπεια, όραμα και στρατηγική.
Οι εμπνευστές του project επισημαίνουν ότι μέσα σε οποιαδήποτε ομάδα που παράγει ένα έργο, μπορείς να κατανοήσεις το πώς οι συμμετοχικές και δημοκρατικές διαδικασίες αναδεικνύουν τη δημιουργικότητα των ατόμων, ενώ εξασφαλίζεται δέσμευση για την επίτευξη κοινών στόχων και καινοτομία: 'Μπορείς να παρατηρήσεις ακόμα και πώς τα μέλη ψυχαγωγούνται και εξελίσσονται, βιώνουν τη χαρά της συνδημιουργίας, της ανάληψης ευθύνης ή ωφελούνται μέσα από την αμοιβαία μάθηση και την διεύρυνση αντιλήψεων. Είναι αφελές να συζητάμε για έλλειμα πολιτικής παιδείας ή για νοοτροπίες βολέματος του Έλληνα πολίτη από την στιγμή που οι διαδικασίες, άτυπες και τυπικές δεν του επιτρέπουν να συμμετέχει σε διεργασίες λήψης αποφάσεων, ουσιαστικής ενημέρωσης χωρίς πολιτικές σκοπιμότητες, αξιολόγησης, συνδιαμόρφωσης προτάσεων που αφορούν στην πόλη του ή στη χώρα του. Καλούμαστε να αμφισβητούμε τα δεδομένα μας, ακόμα και έννοιες ή Συνταγματικούς θεσμούς όπως τα καλλιέργησαν και τα υπηρέτησαν οι ηγεσίες αυτού του τόπου, από στρατηγική ή από άγνοια, για όσο δεν λειτουργούν αποτελεσματικά και περιορίζουν την δημιουργικότητα των πολιτών και τα οφέλη της στο σύνολο της κοινωνίας. Καλούμαστε να ανοίξουμε τον διάλογο για να ενημερωθούμε, να κατανοήσουμε και εν συνεχεία να επιλύσουμε τα πρόβλήματα μας και όχι μόνο να υπερασπιζόμαστε ή να καταδικάζουμε εκλεγμένους εκπροσώπους. Κάτι τέτοιο είναι σπατάλη ενέργειας και τελικά οδηγεί στην παθητικότητα και την αποστασιοποίηση, την αδιαφάνεια και την έλλειψη εμπιστοσύνης, ενισχύει τη δύναμη κλειστών δικτύων και την αναξιοκρατία που συντελούν μόνο στην αποδυνάμωση των πολιτών και της κοινωνίας.'
Θα μπορούσε άραγε να σταματήσει η μετάθεση ευθυνών και να περάσουμε στο στάδιο όπου εμείς οι ίδιοι ως ενεργοί πολίτες συμμετέχουμε σε σύγχρονες και ανοιχτές διαδικασίες που αποσκοπούν στη βελτίωση της καθημερινότητας μας και του βιοτικού επιπέδου;
Ίσως δεν μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο, μπορούμε όμως να τον εμπνεύσουμε να αλλάξει. Και ιδέες όπως η «Politeia 2.0 – Democracy re-born» είναι σίγουρα μια αρχή γεμάτη έμπνευση και όραμα.
Πηγή: www.epixeiro.gr